پنبه به دلیل سازگاری با انواع الیاف، در بسیاری از نخ‌های ترکیبی مورد استفاده قرار می‌گیرد. نخ‌های پنبه‌ای مخلوط به دلیل استحکام، لطافت و دوام بالا، در بازار جهانی محبوبیت زیادی دارند. یکی از پرکاربردترین این ترکیبات، نخ پنبه-پلی‌استر است که مزایای هر دو الیاف را بهینه می‌کند.
نخ پنبه-پلی‌استر: ترکیبی ایده‌آل از نرمی و دوام
این نخ یکی از پرفروش‌ترین انواع نخ در صنعت نساجی است، زیرا پلی‌استر، استحکام و درخشندگی را فراهم کرده، در حالی که پنبه، تنفس‌پذیری و نرمی را افزایش می‌دهد. ترکیب استاندارد آن معمولاً 65٪ پنبه و 35٪ پلی‌استر است، اما ترکیبات دیگری مانند 50/50، 70/30 و 67/33 نیز رایج هستند. این نخ در تولید پیراهن، لباس‌های ورزشی، بلوز و لباس‌های روزمره به کار می‌رود.
پارچه‌های حاصل از نخ پلی‌استر-پنبه علاوه بر مقاومت بالا در برابر سایش، نسبت به پنبه خالص یا پلی‌استر خالص کمتر چروک شده و راحت‌تر شسته می‌شوند. بنابراین، می‌توان آن‌ها را بارها شست‌وشو داد بدون اینکه شکل یا دوام خود را از دست بدهند.
ویژگی‌های کلیدی نخ پنبه-پلی‌استر
✅ استحکام بالا و مقاومت در برابر پارگی
✅ مقاومت سایشی دو برابر بیشتر از نخ پنبه خالص
✅ نرخ جمع‌شدگی کم (حدود ۵٪)
✅ تحمل حرارتی بالا در چرخ‌های خیاطی صنعتی
✅ ثبات رنگ و قابلیت رنگ‌پذیری بالا
✅ مقرون‌به‌صرفه و اقتصادی
✅ سازگار با محیط‌زیست
نخ CVC و نخ PC: تفاوت در ترکیب الیاف
🔹 نخ CVC (Chief Value Cotton)
زمانی که مقدار الیاف پنبه بیشتر از پلی‌استر باشد (بیش از ۵۰٪ پنبه)، نخ CVC نامیده می‌شود. این نوع نخ، احساس طبیعی و نرمی بیشتری دارد.
🔹 نخ PC (Polyester Cotton)
در حالتی که مقدار پلی‌استر بیشتر از پنبه باشد، نخ به عنوان PC شناخته می‌شود. نخ‌های PC از دوام و مقاومت بالاتری برخوردارند و کمتر دچار چروک می‌شوند.
📌 نکته: هر نخ CVC را می‌توان یک نوع نخ PC دانست، اما همه نخ‌های PC الزاماً CVC نیستند.
دلایل ترکیب پنبه و پلی‌استر
✅ افزایش استحکام و کاهش چروک‌شدگی
✅ بهبود جلوه‌های بصری و براقیت پارچه
✅ ایجاد تعادل بین دوام، نرمی و قابلیت تنفس‌پذیری
✅ کاربرد گسترده در لباس‌های رسمی مانند کت‌وشلوار و یونیفرم
فرآیند تولید نخ پنبه-پلی‌استر (CVC/PC)
✅ روش اول: ترکیب الیاف در مرحله اولیه
- عدل‌های پنبه و پلی‌استر طبق درصد ترکیب مشخص به دستگاه حلاجی منتقل می‌شوند.
- الیاف از مراحل تمیزکاری و ترکیب عبور کرده و به‌طور یکنواخت مخلوط می‌شوند.
- فیتیله‌های ترکیبی به دستگاه رینگ منتقل شده و فرآیند ریسندگی تکمیل می‌شود.
✅ روش دوم: ترکیب فیتیله‌ها پس از کاردینگ
- الیاف پنبه و پلی‌استر ابتدا به‌صورت جداگانه پردازش و به فیتیله تبدیل می‌شوند.
- فیتیله‌های جداگانه در مراحل بعدی با نسبت دقیق‌تری ترکیب می‌شوند.
- این روش کنترل دقیق‌تری بر نسبت ترکیب الیاف دارد و کیفیت بالاتری را ارائه می‌دهد.
📌 تحقیقات نشان داده که روش ترکیب فیتیله دقت بالاتری نسبت به ترکیب الیاف دارد.
جمع‌بندی
نخ پنبه-پلی‌استر با ترکیب خواص برتر پنبه و پلی‌استر، دوام، راحتی و کارایی بالا را ارائه می‌دهد. این نخ در پوشاک روزمره، لباس‌های ورزشی و منسوجات خانگی کاربرد گسترده‌ای دارد و به دلیل دوام بالا، مقرون‌به‌صرفه بودن و ثبات رنگی مطلوب، گزینه‌ای محبوب در صنعت نساجی محسوب می‌شود.
